انتظار می‌رود بانک مرکزی اروپا (ECB) در نشست سیاست‌گذاری امروز خود (پنجشنبه، 16 دسامبر)، نرخ‌های بهره رسمی تامین مالی و تسهیلات وام‌دهی و سپرده را در 0.00٪، 0.25٪ و -0.50٪ بدون تغییر باقی بگذارد. مهمتر از آن، بانک مرکزی اروپا قرار است گامی به سمت عادی سازی سیاستهای حمایتی پولی خود بردارد و از برنامه خود جهت کاهش سقف بازخرید اوراق قرضه در شرایط اضطراری همه گیر (PEPP) نیز رونمایی کند. علاوه بر این، این بانک پیش بینی های کلان اقتصادی جدید خود را نیز منتشر خواهد کرد.

تا کنون چندین عضو شورای سیاستگذاری بانک مرکزی اروپا از جمله رئیس این نهاد، خانم کریستین لاگارد، در هفته های گذشته خاطرنشان کردند که معتقدند برنامه PEPP میتواند تا ماه مارچ سال 2022 به پایان برسد. در شرایط کنونی، برنامه حمایت مالی بانک مرکزی اروپا (PEPP) حدود 80 میلیارد یورو در ماه است که 20 میلیارد یورو آن از مختص برنامه بازخرید دارایی (APP) است.

با توجه به تلاش زیاد تمام کشورهای اروپایی برای حفظ شتاب رشد اقتصادی و در نظر گرفتن نگرانیهای جدید بابت تاثیرات شیوع گونه جدید ویروس کرونا (Omicron)، بانک مرکزی اروپا باید به بازارها این اطمینان را بدهد که حتی اگر تصمیم به پایان دادن به برنامه حمایتی دوره اضطرار خود (PEPP) تا ماه مارچ سال 2022 داشته باشد، به حمایت از اقتصاد اروپا تا رسیدن به شرایط قبل از پاندمی ادامه خواهد داد.

سناریوی 1: رویکرد جسورانه بانک مرکزی اروپا

بانک مرکزی اروپا می تواند تصمیم بگیرد که برنامه حمایتی دوره اضطرار خود (PEPP) را در ماه مارس پایان دهد و بدلیل ترس از افزایش تورم، از معرفی برنامه حمایتی مالی دیگری برای تسهیل روند عادی سازی شرایط اقتصادی خودداری کند. آخرین گزارش پیش بینی کلان اقتصادی بانک مرکزی اروپا که در ماه سپتامبر منتشر شد نشان داد که تورم در سال های 2021، 2022 و 2023 به ترتیب 2.2، 1.7 و 1.5 درصد پیش بینی شده بود. در صورتی که بانک مرکزی اروپا یک رویکرد جسورانه اتخاذ کند، احتمالاً یورو با افزایش شدید ارزش برابری در مقابل دیگر ارزها روبرو خواهد شد.

با این وجود، احتمال رخداد چنین سناریویی ضعیف است زیرا اعضای شورای سیاستگذاری بانک مرکزی اروپا بارها گفته اند که انتظار دارند عوامل اصلی افزایش دهنده تورم (معضلات زنجیره تامین و قیمت انرژی) در نیمه دوم سال 2022 از بین بروند. علاوه بر این، خانم لاگارد خاطرنشان کرد که بانک مرکزی اروپا ابزارهای دیگری نیز دارد که می توانند در صورت نیاز جایگزین PEPP شوند.

سناریوی 2: رویکرد محافظه کارانه بانک مرکزی اروپا

بانک مرکزی اروپا می تواند تصمیم بگیرد که برنامه حمایتی دوره اضطرار خود (PEPP) را تا پایان سه ماهه دوم تمدید کند که این امر باعث سقوط ارزشی مجدد یورو خواهد شد. در ثانی، اعلام چنین تصمیمی میتواند به اعتبار بانک مرکزی اروپا نیز (که طی 3 ماه گذشته به کررات اعلام کرده اند که برنامه PEPP تا ماه مارچ 2022 خاتمه خواهد یافت) خدشه وارد کند.

بر همین اساس، ممکن است بهترین سناریو برای بانک مرکزی اروپا، خاتمه دادن به برنامه PEPP در ماه مارچ و در مقابل افزایش همزمان میزان خرید در APP باشد. اگر سقف APP از ماه مارس به 40 میلیارد یورو افزایش یابد، یورو با کاهش شدید ارزشی روبرو نخواهد شد اما اگر سقف این برنامه بزرگتر از 40 میلیارد یورو تعیین گردد میتواند یورو را در معرض سقوط ارزشی شدیدتری قرار دهد.

همچنین این امکان وجود دارد که بانک مرکزی اروپا ابزار جدیدی را برای جایگزینی PEPP معرفی کند. با این حال، مهم نیست که ابزار جدید چگونه عملکردی داشته باشد زیرا بازارها در نهایت مقدار کل بسته حمایتی مالی را ارزیابی خواهند کرد. ​